Igo pisze:
Ale w szkole Soto, gdy do konca zycia jest "tylko" shikan-taza - o czym, tu wlasciwie rozmawiac ?? Wszystko wydaje sie oczywiste.
Raczej z naciskiem na wydaje się. Jak już pisałam prezentuje się swoją praktykę, jak ktoś liczy - pezentuje liczenie. Widać z jakim zaangażowaniem to prezentuje i czy doświadczył Pustki. Na sanzen dostaje wskazówki do właściwego utrzymywania ciała, oddechu i umysłu.
Zazen w Soto to nie jest medytacja tylko wyraz Stanu Buddhy, jak o tym pisze Dogen Zenji.
Każda szkoła to linia krwi, a nie nazwa. W szkole Soto byli też mistrzowie którzy odwoływali się też do ezoterycznych tradycji (Shingon) i praktyki były różne. Niektórzy mistrzowie, kiedy nie mogli już z powodu starości siadać w zazen używali również Nembutsu czy też mantr związanych z różnymi Buddhami, z którymi mieli związek. Tak jak w każdej tradycji nikt nie mówi o praktyce, którą wykonuje, bo to należy do wyższej ścieżki.
W Zen - zarówno Rinai jak i Soto są 2 podstawowe praktyki susokukan (liczenie oddechu) oraz zuisokukan (podążanie za oddechem).
W Polsce z tego co się zorientowałam o Susokukan mówi oficjalnie Harada Shodo Roshi oraz Yamada Bunryo Roshi (Rinzai). Jest to podstawa, a nie żadna tajemna praktyka - liczy się bez nacisku i cicho albo tylko wydechy do 10, albo wydech-wdech do 10, poczynając od wydechu.
Wydech powinien być co najmniej 3 razy dłuższy od wdechu.
Yamada Bunryo Roshi mówi o sekundach, które należy traktować jako wskazówki: 5 sek wdech, 3 sek zatrzymanie, 15 sek wydech.
W Rinzai koan Mu jest wstępnym. O praktyce oddechu pisze też Omori Sogen Roshi w książce "Introduction to Zen training".
Jak dla mnie w Rinzai nie podoba mi się - że koany są traktowane tu na Zachód od Japonii jako coś do zdobycia i rozwiązania - taką praktykę ludzie zaczynają traktować samsarycznie, żeby się poczuć "zaawansowanymi" praktykującymi, odklepać "rozwiązywanie" i założyć swoją szkółkę, albo co gorsza stwierdzić, że te koany to jest jakaś przestarzałość i dla ludzi współczesnych trzeba wymyślić coś bardziej zrozumiałego spod znaku Big Maca i gwarantowanego kensho.